Skip to content

Cataloged Resource

keestrautwein edited this page Dec 14, 2021 · 42 revisions

Class: dcat:Resource

Een catalogus-resource is de super-class van dcat:Dataset, dcat:DataService en dcat:Catalog. Het beschrijft de algemene eigenschappen van datasets, dataservices en catalogi die kunnen voorkomen in een catalogus.

Bij de uitwerking van de eigenschappen geven we telkens aan of de eigenschap verplicht, aanbevolen of optioneel is (cardinaliteit). Deze aanduiding geldt dan voor dataset, dataservice als catalogus, tenzij anders aangegeven.

Properties van Cataloged Resource

Property: access rights

Deze eigenschap geeft informatie over het openbaarheidsniveau van de resource.

RDF Property: dct:accessRights
Bereik Waardelijst donl:Openbaarheidsniveau
Cardinaliteit 0..1, Optioneel
Toelichting Met deze eigenschap kan worden aangegeven of de dataset Publiek, Niet publiek of Beperkt is. Als een dataset Beperkt is betekent dit dat de dataset alleen toegankelijk is onder bepaalde voorwaarden die zijn beschreven in eigenschappen license en rights. Deze drie mogelijke waarden zijn afkomstig van het Publicatiebureau van de EU en voldoen daarmee aan DCAT-AP-EU. Zie https://waardelijsten.dcat-ap-donl.nl/overheid_openbaarheidsniveau.json

Property: conforms to

Deze eigenschap verwijst naar de vastgestelde standaard waaraan de data van de beschreven resource voldoet. Hierbij kan worden gedacht aan het model, schema, ontology, view of profiel.

RDF Property: dct:conformsTo
Bereik xsd:string
Cardinaliteit 0..*, optineel
Toelichting Gebruik deze eigenschap om aan te geven dat een dataset of dataservice voldoet aan een bepaalde standaard, schema of ontologie. Als dat niet het geval is wordt het gegeven niet ingevuld.
DONL Het is zeer gewenst dat DONL hiervoor uiteindelijk een waardelijst met mogelijke standaarden, schema's of ontologieën samenstelt. Tot die tijd kan deze eigenschap worden ingevuld met een string. Zie Issue #14.

Property: contact point

Deze eigenschap beschrijft de contact-informatie van de beschreven resource.

RDF Property: dcat:contactPoint
Bereik Waardelijst donl:ContactPoint (nog op te stellen) <- Geadviseerd wordt hiervoor card te gebruiken? Welke waardenlijst is compleet genoeg om alle leveranciers te dekken?
Cardinaliteit 1..1, verplicht
Opmerking
DONL Aan de hand van deze informatie kunnen eindgebruikers op data.overheid.nl contact opnemen met de eigenaar van de dataset of dataservice. Dat betekent dat de waardelijst, afgezien van de naam van de desbetreffende organisatie, ook een telefoonnummer of emailadres moet bevatten. Eigenschap contact point is alleen relevant (en hoeft dus alleen te worden ingevuld) als deze afwijkt van eigenschap resource creator.

Property: resource creator

Deze eigenschap beschrijft de organisatie die verantwoordelijk is voor de beschreven resource.

RDF Property: dct:creator
Bereik Waardelijst donl:Organization
Cardinaliteit 1..1, verplicht
Toelichting 1 De waardelijst geeft een overzicht van alle bekende organisaties. Als de benodigde waarde hierin ontbreekt, kan de contentbeheerder van DONL een nieuwe waarde toevoegen. Het streven is erop gericht om de organisaties op een eenduidige manier te identificeren. Dat betekent dat bijvoorbeeld de gemeente Eindhoven op data.overheid.nl op dezelfde manier wordt geïdentificeerd als op andere websites van KOOP, bijvoorbeeld die van officielebekendmakingen.nl. Op deze manier kan uiteindelijk alle informatie van deze organisaties aan elkaar kunnen worden gekoppeld, zodat eindgebruikers ze eenvoudiger kunnen terugvinden.
Toelichting 2 De thans gebruikte waardelijst bevat waarden van organisaties die afkomstig zijn uit OWMS. De OWMS-waardelijsten zullen op korte termijn worden vervangen door TOOI-waardelijsten. Dit betekent o.a. dat de identificatie van de organisaties zullen veranderen. De nu gebruikte OWMS waardelijst is beschikbaar op https://waardelijsten.dcat-ap-donl.nl/donl_organization.json. Organisaties kunnen voorlopig de oude OWMS waarden blijven gebruiken, omdat ze door de software van DONL zullen worden overgezet naar de waarden uit de TOOI-waardelijst.

Property: description

Deze eigenschap beschrijft de beschreven resource.

RDF Property: dct:description
Bereik xsd:string
Cardinaliteit 1..1, verplicht
DONL De tekst kan in maximaal één taal worden geregistreerd. Bij voorkeur is dat Nederlands. Een afwijkende taal kan worden aangegeven in eigenschap dct:language. Op data.overheid.nl wordt deze tekst geïndexeerd, zodat eindgebruikers de desbetreffende dataset, dataservice of catalogus kunnen terugvinden op basis van één of meer woorden in deze beschrijving.

Property: title

De naam van de beschreven resource. Op data.overheid.nl wordt deze naam geïndexeerd, zodat eindgebruikers de desbetreffende dataset, dataservice of catalogus kunnen terugvinden op basis van een of meer woorden in de naam.

RDF Property: dct:title
Bereik Waardelijst xsd:string
Cardinaliteit 1..1, verplicht
DONL De naam kan in maximaal een taal worden geregistreerd. Bij voorkeur is dat Nederlands. Een afwijkende taal kan worden aangegeven in property dct:language. Op data.overheid.nl wordt de naam geïndexeerd, zodat eindgebruikers de desbetreffende dataset, dataservice of catalogus kunnen terugvinden op basis van één of meer woorden in deze naam.

Property: release date

Deze eigenschap beschrijft de datum waarop de beschreven resource is gepubliceerd.

RDF Property: dct:issued
Bereik xsd:dateTime
Cardinaliteit 0..1, aanbevolen
DONL Data.overheid.nl wil hier graag de eerste (vroegste) publicatiedatum registreren waarop de data-leveancier deze dataset, dataservice of catalogus heeft gepubliceerd. Het gaat hier dus niet om de publicatiedatum van de metadata. Ook niet over de wijzigingsdatum van de dataset, dataservice of catalogus, omdat hiervoor de update/modification date bestaat.

Property: update/modification date

Deze eigenschap beschrijft de datum waarop de beschreven resource is gewijzigd.

RDF Property: dct:modified
Bereik xsd:dateTime
Cardinaliteit 0..1, aanbevolen
DONL Het gaat hierbij om de meest recente datum waarop de dataset, dataservice of catalogus is gewijzigd. Wanneer deze datum wijzigt, wordt automatisch de vorige wijzigingsdatum overschreven. Dat geldt even zo goed voor de data zelf. Nieuwe versies overschrijven de oude versies. Mogelijk in de toekomst (DCAT3) wordt een voorziening ingericht om het mogelijk te maken om meerdere (temporele) versie van de data te kunnen bewaren in het portaal.

Property: language

Deze eigenschap verwijst naar de natuurlijk taal van de tekstuele metadata die de resource beschrijft.

RDF Property: dct:language
Bereik Waardelijst donl:Language, zie https://waardelijsten.dcat-ap-donl.nl/donl_language.json
Cardinaliteit 1..1, verplicht
Opmerking Er is een verschil in definitie van dct:language (voor dataset en dataservice) tussen de specificaties volgens W3C en DCAT-AP-EU. Volgens W3C A language of the item. This refers to the natural language used for textual metadata (i.e. titles, descriptions, etc) of a cataloged resource (i.e. dataset or service) or the textual values of a dataset distribution. Volgens DCAT-AP-EU This property refers to a language of the Dataset.
DONL Deze eigenschap beschrijft de natuurlijke taal van de tekstuele metadata van de dataset, dataservice en catologus, dus de taal van o.a. de titel en beschrijving. Hierbij kan altijd maar een taal worden vastgelegd. Zie Issue #11.

Property: publisher

Deze eigenschap verwijst naar de organisatie die verantwoordelijk is voor de uitgifte/publicatie van de resource.

RDF Property: dct:publisher
Bereik Waardelijst donl:Organization, zie https://waardelijsten.dcat-ap-donl.nl/donl_organization.json
Cardinaliteit 0..1, Aanbevolen
DONL Zie ook eigenschap resource creator en contact point.

Property: identifier

Deze eigenschap identificeert de resource volgens de eigenaar van de data. Dit is bij voorkeur een URI.

RDF Property: dct:identifier
Bereik xsd:string
Cardinaliteit 1..1, Verplicht
DONL Data.overheid.nl neemt hier de oorspronkelijke identificatie van de resource (dataset, dataservice of catalogus) over van de data-eigenaar. Afgezien van deze identifier kan de betreffende dataset, dataservice of catalogus - in de loop van de tijd - ook andere identifiers hebben gekregen. Deze worden overgenomen in een andere eigenschap, namelijk adms:identifier. Een resource kan ook meerdere voorkomens van adms:identifier hebben.

Property: theme/category

Deze eigenschap verwijst naar een thema uit de taxonomie beleidsagenda.

RDF Property: dcat:theme
Bereik Waardelijst Taxonomie beleidsagenda, zie https://waardelijsten.dcat-ap-donl.nl/overheid_taxonomiebeleidsagenda.json
Cardinaliteit 1..*, Verplicht
DONL 1 Data.overheid.nl gebruikt theme/category om de datasets, dataservices en catalogi naar onderwerp in te delen. Door de eigenschap verplicht te stellen, kunnen eindgebruikers de betreffende resource altijd terugvinden wanneer zij via het thema zoeken of navigeren. De homepage toont standaard alle beschikbare thema's. De thema indeling is hiërarchisch georganiseerd, zodat datasets ook aan meer specifieke subthema's kunnen worden gekoppeld, bijvoorbeeld subthema Waterschappen onder het thema Bestuur.
DONL 2 Er is voor thema geen relatie met eigenschap dcat:themeTaxonomy in de bijbehorende catalogus (dus waarin de dataset of dataservice is opgenomen), omdat voor de thema's één vaste waardelijst wordt gebruikt.
DONL 3 Het is gewenst om de resources ook te kunnen verrijken met andere begrippenkaders. We onderzoeken of hiervoor een nieuwe eigenschap moet worden geïntroduceerd, of dat kan worden volstaan met deze eigenschap. Wel is het nodig om aan te geven welke begrippenkaders zijn toegestaan. Mogelijk kan dit worden opgelost door ze aan te geven in dcat:themeTaxonomy in de catalogus.

Property: type/genre

Deze eigenschap beschrijft het type van de resource.

RDF Property: dct:type
Cardinaliteit 0..1, Optioneel
Opmerking De DCAT standaard en DCAT-AP verschaffen geen duidelijkheid over de toepassing van eigenschap type/genre. DCAT-AP werkt aan een controlled vocabulary met mogelijke typen (de status hiervan is onbekend).
Opmerking Het gaat hierbij niet om het formaat, omdat hiervoor eigenschap dct:format beschikbaar is.
DONL Deze property wordt niet overgenomen in het toepassingsprofiel van data.overheid.nl, omdat er (nog) geen functie voor is.

Property: resource relation

Deze eigenschap maakt het mogelijk om een niet-gespecificeerde relatie te leggen met een andere resource in een catalogus.

RDF Property: dct:relation
Cardinaliteit 0..*, Optioneel
Opmerking Deze eigenschap kan worden gebruikt om relaties te leggen tussen resources, waarbij de aard van de relatie niet bekend is.
DONL Deze eigenschap wordt niet overgenomen in het toepassingsprofiel van data.overheid.nl, omdat deze vooralsnog niet nodig is.

Property: qualified relation

Deze eigenschap maakt het mogelijk om gespecificeerde relaties te leggen met andere resources

RDF Property: dcat:qualifiedRelation
Cardinaliteit 0..*, Optioneel
Opmerking In tegenstelling tot eigenschap resource relation kunnen met deze eigenschap relaties worden gelegd waarbij ook de aard of betekenis van de relatie kan worden vastgelegd. Hierbij gaat het uiteraard om andere relaties dan die als standaard in DCAT zijn opgenomen (zoals dcat:distribution, om de relatie te leggen tussen een dataset en de bijbehorende distributie).
DONL Deze eigenschap wordt niet overgenomen in het toepassingsprofiel van data.overheid.nl, omdat deze vooralsnog niet nodig is.

Property: keyword/tag

Deze eigenschap bevat vrije keywords of termen die de resource beschrijven.

RDF Property: dcat:keyword
Bereik xsd:string
Cardinaliteit 0..*, Aanbevolen
Opmerking Het gaat hier om vrije tekst, niet te verwarren met dcat:theme. Bij deze laatste eigenschap komen de termen uit een controled vacabulary (of vastgesteld begrippenkader of waardelijst), en hebben een meer formele status. Overigens geldt voor beide vormen dat deze de vindbaarheid van de desbetreffende resource kunnen verbeteren.
DONL Het is dus mogelijk om meerdere keywords toe te kennen aan een resource. De verschillende waarden moeten in verschillende voorkomens van deze eigenschap worden aangeleverd.

Property: landing page

Deze eigenschap verwijst naar de webpagina die toegang geeft tot de resource (dataset, dataservice of catalogus) en aanvullende informatie verschaft over de resource. Het gaat hierbij om de originele webpagina van de data-eigenaar.

RDF Property: dcat:landingPage
Bereik xsd:anyURI
Cardinaliteit 0..1, Optioneel

Property: qualified attribution

Deze eigenschap verwijst naar een persoon of organisatie, anders dan contact point, resource creator of publisher die ook een verantwoordelijkheid heeft voor de resource.

RDF Property: prov:qualifiedAttribution
Bereik prov:Attribution
Cardinaliteit 0..*, Optioneel
Opmerking De klasse prov:Attribution biedt de mogelijkheid om bij de organisatie ook de rol te beschrijven.
DONL Deze eigenschap nemen we niet over in het toepassingsprofiel omdat er vooralsnog geen behoefte is om deze informatie uit te wisselen.

Property: license

Deze eigenschap verwijst naar het juridische document dat de gebruiksrechten van de resource beschrijft.

Vraag: De DCAT standaard voorziet in dct:rights, dct:license en dct:accessRights om de rechten en plichten te beschrijven die rusten op de gegevens die ten grondslag liggen aan de resource. Ondertussen zijn er diverse initiatieven die ertoe moeten leiden dat deze rechten machine leesbaar worden. Welke van deze drie eigenschappen willen we opnemen in toepassingsprofiel?

RDF Property: dct:license
Bereik Waardelijst donl:License, zie https://waardelijsten.dcat-ap-donl.nl/donl_license.json. De lijst is samengesteld uit waarden die zijn overgenomen van creativecommons.org en OWMS.
Cardinaliteit 1..1, Verplicht
Opmerking Deze eigenschap is geen onderdeel van DCAT-AP-EU.
DONL Omdat de OWMS-waardelijsten op korte termijn worden vervangen door TOOI, zal ook de waardelijst met licenties gaan wijzigen. We streven ernaar op de nieuwe lijst backwards compatible te houden met de oude lijst. Dat betekent dat een aangeleverde oude waarde automatisch wordt omgezet naar de nieuwe waarde.

Property: rights

Een verklaring over de rechten die niet onder dct:license of dct:accessRights vallen, zoals copyrightverklaringen.

RDF Property: dct:rights
Bereik xsd:string
Cardinaliteit 0..1, optioneel
Opmerking Deze eigenschap is geen onderdeel van DCAT-AP-EU.

Property: has policy

Deze eigenschap verwijst naar een ODRL-object dat uitdrukking geeft aan de gebruiksrechten van de desbetreffende resource.

RDF Property: odrl:hasPolicy
Bereik odrl:Policy
Cardinaliteit 0..*, aanbevolen
DONL Data.overheid.nl doet onderzoek naar mogelijkheden om gebruiksrechten te specificeren in een machine leesbare vorm. Hierbij wordt nadrukkelijk gekeken naar de mogelijkheden van ODRL. Zie ook https://www.w3.org/TR/odrl-model/.
DONL Voorlopig wordt deze eigenschap niet overgenomen, omdat het onderzoek naar de toepassing van ODRL nog niet is afgerond.

Property: is referenced by

Deze eigenschap verwijst naar een gerelateerde resource, bijvoorbeeld een publicatie die verwijst naar een resource in een catalogus.

RDF Property: dct:isReferencedBy
Bereik rdfs:Resource
Cardinaliteit 0..*, Optioneel
Opmerking Deze eigenschap kan worden geïnterpreteerd als de terugverwijzing (inverse relatie) naar de resource (buiten het dataplatform) dat naar de dataset, dataservice of catalogus verwijst.
DONL Deze eigenschap nemen we niet over in het toepassingsprofiel omdat er geen behoefte is om deze informatie uit te wisselen.